Raport #zacznijodlekkiej 2018
#zacznijodlekkiej to ogólnopolski projekt badawczy, realizowany przez Nestlé Polska, Polski Związek Lekkiej Atletyki oraz Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Celem badania była ocena stanu odżywienia, sposobu żywienia, sprawności fizycznej i kompetencji społeczno-emocjonalnych 12- i 13-latków uczestniczących w programie Lekkoatletyka dla każdego (LDK) w porównaniu z dziećmi (z tej samej grupy wiekowej) niećwiczącymi w tego typu programie.
Badanie przeprowadzono na grupie 1014 dzieci w wieku 12-13 lat, z całej Polski: 507 uczestniczących w programie LDK oraz 507 nieuczestniczących w programie o podobnym charakterze.
Badanie składało się z 2 części – ankietowej i sportowej. Część ankietowa obejmowała:
• wypełniany przez rodziców i dzieci kwestionariusz dotyczący częstości spożycia określonych grup produktów spożywczych
• kwestionariusz kompetencji społeczno-emocjonalnych dotyczący silnych i słabych stron (Strengths and Diffiulties Questionnaire)
Z kolei w części sportowej, trenerzy Polskiego Związku Lekkiej Atletyki przeprowadzili testy sprawności fizycznej i ocenili wydolność fizyczną.
Do oceny stanu odżywienia, w tym masy ciała dzieci, wykorzystane zostały siatki centylowe OLA i OLAF. Pomiar składu ciała został przeprowadzony metodą bioelektrycznej impedancji – BIA. Sprawność fizyczną i reakcję organizmu na wysiłek, oceniono poprzez przeprowadzenie prób motorycznych i wydolnościowych: testu Oceny Sprawności Fizycznej (OSF) oraz próby Ruffira.
Po zakończeniu badania, na Wydziale Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji SGGW dokonano analizy wskaźników antropometrycznych, zwyczajów żywieniowych i kompetencji społeczno-emocjonalnych, natomiast eksperci z PZLA dokonali statystycznej analizy wyników części sportowej.
Badanie potwierdziło, że regularna aktywność fizyczna (w tym wypadku w programie LDK) ma istotny wpływ na parametry antropometryczne – jedynie u 8,9% nastolatków ćwiczących stwierdzono nadmierną masę ciała (w porównaniu do 25,5% ich rówieśników niebiorących udziału w programie). W grupie regularnie ćwiczącej stwierdzono również istotnie wyższy odsetek dzieci z wysoką zawartością tkanki mięśniowej w porównaniu do grupy niećwiczącej w LDK. Badanie wykazało, że zarówno osoby z grupy uczestniczącej, jak i nieuczestniczącej w LDK spożywają za dużo cukrów prostych, a za mało warzyw i napojów mlecznych. Przeprowadzone testy sprawnościowe i wydolnościowe wykazały, że wszystkie dzieci ćwiczące w programie LDK miały wyższy poziom sprawności fizycznej, w tym wytrzymałości, niż dzieci, które nie ćwiczyły. Badanie wykazało, że zaangażowanie dzieci w aktywność fizyczną wspiera rozwijanie pożądanych kompetencji społeczno-emocjonalnych.
