Nietypowa forma edukacji

Telenowelom przypisuje się udział we wprowadzaniu ważnych zmian w nastrojach społeczeństwa - od zwiększenia akceptacji w kwestiach takich jak małżeństwa osób różnego pochodzenia etnicznego po zwracanie uwagi na takie problemy jak przemoc domowa. Opery mydlane dostarczają rozrywki, ale też uczą. Właśnie dlatego, przy użyciu ciężarówki, rzutnika i ekranu, wypowiada się wojnę niszczycielskiej chorobie upraw w wioskach Afryki Zachodniej.

Przeciwnikiem w tej wojnie jest mykotoksyna - trucizna produkowana przez grzyb, której niezwykle trudno jest się pozbyć z łańcucha pokarmowego. Jedzenie żywności zakażonej mykotoksynami może prowadzić do problemów zdrowotnych, a czasami nawet do śmierci.

Nie dziwi zatem, że zarażone uprawy mogą się stać zupełnie bezwartościowe.

W 2007 roku Nestlé musiało odrzucić w Ghanie i Nigerii około połowy wyhodowanych tam zbóż dostarczonych do fabryk Nestlé ze względu na wysokie stężenie mykotoksyn. Spółka musiała następnie importować zboże, aby zrównoważyć niedobór. Oznaczało to wzrost cen, zaś dla lokalnych społeczności - których zbiory nie nadawały się do użytku - znaczące straty finansowe. Wielu rolników uprawiających niskiej jakości kukurydzę zostało wypchniętych z rynku. Gdyby zaś chcieli żywić się swoim własnym zbożem, oznaczałoby to dla nich poważne zagrożenie zdrowia.

Problem sprowadzał się do braku zrozumienia, jak zminimalizować skutki działania mykotoksyn. W związku z tym, oczywistym rozwiązaniem była pewna forma kampanii edukacyjnej.

Wraz z partnerami w rządach Ghany i Nigerii oraz wspólnie z Międzynarodowym Instytutem Rolnictwa Tropikalnego, Nestlé utworzyło Grains Quality Improvement Project (Projekt Poprawy Jakości Zbóż), aby pomóc w poprawieniu praktyk rolniczych.

Projekt skupił się na poprawie jakości i bezpieczeństwa produkowanych zbóż. Rolników zapraszano na specjalistyczne szkolenia. Wszystkie informacje zostały podane w przystępny sposób przez bardzo dobrych nauczycieli. Mimo tego tylko niewielka część rolników skorzystała ze szkolenia. W związku z tym nauczyciele zaczęli odwiedzać rolników na polach i zabierać ich na dobrze prowadzone gospodarstwa dające wysokie zbiory i wysokiej jakości kukurydzę. Następnie pokazano rolnikom zmarnowane zbiory. Kontrast pomógł podkreślić korzyści wynikające z dobrych praktyk rolniczych.

Nadal potrzebna była większa świadomość problemu, sposób na dotarcie do każdej osoby w społeczności. I to właśnie było zadaniem dla opery mydlanej. Wieczorami przenośne kino docierało do każdej wioski, aby pokazać telenowelę wzmacniającą przesłanie, które rolnicy otrzymywali w ciągu dnia.

Opera mydlana opowiadała historię dwóch rodzin, których role grali miejscowi aktorzy. W pierwszej z rodzin rolnik nie słuchał dobrych rad swojej żony. Jego zbiory zostają skażone, a rodzina choruje.

W drugiej rodzinie rolnik odbywa szkolenie i słucha rad swej żony. Rodzina uzyskuje zdrowe zbiory wysokiej jakości, które można sprzedać na rynku.

Oprócz promowania wartości, którą jest korzystanie z rad żony, program pomógł całej społeczności w zrozumieniu, co należy zrobić, aby poprawić jakość zbiorów. Osiem lat po uruchomieniu programu szkoleniowego wyniki są imponujące. Wskaźnik zbóż odrzuconych przy dostawie do fabryki spadł z 50% do zaledwie 2%. Oznacza to większe zyski dla rolników, zmniejszenie zagrożeń zdrowia dla nich oraz ich rodzin, a także pewne zrównoważone źródło hodowanych lokalnie zbóż dla fabryk.

Projekt odniósł tak duży sukces, że Nestlé ogłosiło nową współpracę z Agencją USA ds. Rozwoju Międzynarodowego (USAID) oraz z ACDI/VOCA w ramach projektu Feed the Future, po to, by kontynuować rozpowszechnianie dobrych praktyk rolniczych w Ghanie.

Spółka Joint Venture pomoże jeszcze większej liczbie rolników w uprawianiu zbóż lepszej jakości poprzez udostępnianie najnowszych technologii z zakresu opieki nad uprawami, zbiorów oraz ich przechowywania. Po raz kolejny zboża wysokiej jakości, będące efektem programu, mogą być następnie sprzedane spółkom takim jak Nestlé. Mogą także zapewnić bezpieczne źródło pożywienia samym rolnikom.

Około 50 000 ghańskich rolników

wraz z rodzinami dowiedziało się już o zagrożeniach związanych z mykotoksynami oraz o sposobach na zapobieganie im. Samata Alidu z wioski Gushie w północnej Ghanie mówi, że wiedza, którą zdobyła przyczyniła się do poprawy jakości życia jej oraz jej dzieci. „Teraz stać mnie na opłacenie czesnego moich dzieci oraz uszycie im mundurków szkolnych. Mam nawet trochę dodatkowych pieniędzy”

Podwoiła produkcję kukurydzy i ograniczyła straty. „Wpływ na naszą społeczność był ogromny”, mówi.

Opera mydlana nadal przemierza kraj.

Mały biały ekran jest rozstawiany w każdej kolejnej wiosce, noc po nocy, ku rozrywce i nauce; pomaga to społecznościom w ochronie zarówno ich zdrowia, jak i źródła utrzymania.